LỄ CÚNG CÔ HỒN
HAY XÁ TỘI VONG
NHÂN
****************
Ngày xá tội vong nhân được dân
gian gọi một cách nôm na là ngày cúng cô hồn. Lễ cúng cô hồn được truyền từ Ấn
Độ vào Trung Hoa vào thời Đường và được truyền sang nước Việt từ năm 1302, sau
đó lễ này rất thịnh hành vào thời đại Phật Giáo nhà Trần qua việc tổ chức các
trai đàn chẩn tế, gọi là “diệm khẩu phổ thí pháp hội” có nghĩa là những đại hội
về Phật Pháp để bố thí thức ăn cho loài quỷ đói.
Sự tích lễ cúng cô hồn như sau: Cứ theo "Phật Thuyết
Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni Kinh" mà suy thì việc cúng cô hồn có
liên quan đến câu chuyện giữa ông A Nan Ðà, thường gọi tắt là A Nan, với một
con quỷ miệng lửa (diệm khẩu) cũng gọi là quỷ mặt cháy (diệm nhiên).
Có một buổi tối, A Nan đang ngồi trong tịnh thất thì thấy
một con ngạ quỷ thân thể khô gầy, cổ nhỏ mà dài, miệng nhả ra lửa bước vào. Quỷ
cho biết rằng ba ngày sau A Nan sẽ chết và sẽ luân hồi vào cõi ngạ quỷ miệng
lửa mặt cháy như nó.
A Nan sợ quá, bèn nhờ quỷ
bày cho phương cách tránh khỏi khổ đồ. Quỷ đói nói: "Ngày mai ông phải thí
cho bọn ngạ quỷ chúng tôi mỗi đứa một hộc thức ăn, lại vì tôi mà cúng dường Tam
Bảo thì ông sẽ được tăng thọ mà tôi đây cũng sẽ được sanh về cõi trên".
A Nan đem chuyện bạch với Ðức Phật. Phật bèn đặt cho bài chú
gọi Là "Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni", đem tụng trong lễ cúng
để được thêm phước.
Phật tử Trung Hoa gọi lễ cúng này là Phóng diệm khẩu, tức là
cúng để bố thí và cầu nguyện cho loài quỷ đói miệng lửa, nhưng dân gian thì
hiểu rộng ra và trại đi thành cúng cô hồn, tức là cúng thí cho những vong hồn
vật vờ không nơi nương tựa vì không có ai là thân nhân trên trần gian cúng bái.
Vì tục cúng cô hồn bắt nguồn từ sự tích này, cho nên ngày
nay người ta vẫn còn nói cúng cô hồn là Phóng diệm khẩu. Có khi còn nói tắt
thành Diệm khẩu nữa. Diệm khẩu, từ cái nghĩa gốc là (quỷ) miệng lửa, nay lại có
nghĩa là cúng cô hồn.
Lễ cúng cô hồn
khác với lễ Vu Lan dù được cử hành trong cùng Ngày Rằm. Một đằng là để cầu siêu
cho cha mẹ nhiều đời được siêu thoát, một đằng là để bố thí thức ăn cho những
vong hồn chưa được siêu thoát, những vong hồn không nơi nương tựa, không người
cúng kiếng.
Dần dà về sau
tại miền Nam Việt Nam, tập tục cúng cô hồn này biến thể từ hình thức đến nội
dung, chuyển từ khuôn viên chùa ra ngoài dân gian và được lan rộng tổ chức ở khắp nơi từ nhà dân cho đến cơ quan, xí nghiệp vì theo truyền tụng rằng, ngày
này cửa địa ngục rộng mở, ngạ quỷ được phóng thích, nên cúng tế chúng để được
buôn may bán đắt, tai qua nạn khỏi.
Ngày xưa cúng
cháo hoa và vàng mã cho cô hồn, canh ốc nhồi nấu với chuối xanh cho người sống;
ngày nay giết gà, mổ bò, mổ heo làm cỗ linh đình gọi là cúng cô hồn nhưng thực
là cúng cho người sống. Là Phật tử chúng ta không nên đi theo vết mòn xưa cũ,
chỉ nên cúng chay theo truyền thống mà không nên giết hại súc vật và nên phát
tâm bố thí đến những người nghèo khổ cùng là phóng sinh để báo hiếu cho cha mẹ
ông bà quá vãng.
Theo
Tuvienhuequang
Người đăng bài: Thanh Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét