TẾT TÁO QUÂN NGÀY 23 THÁNG CHẠP ÂM LỊCH
************************
Theo Phong tục, Tết của người Việt bắt đầu từ ngày 23 tháng Chạp, là ngày
mà người Việt cúng lễ tiễn đưa ông Táo chầu Trời. Theo quan điểm của người Việt
thì ông Táo vừa là Thần bếp trong nhà vừa là người ghi chép tất cả những việc
làm tốt xấu mà con người đã làm trong năm cũ.
Tục lệ tiễn Táo Quân về trời diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch |
Và báo cáo với Ngọc Hoàng là báo cáo những
vấn đề tốt xấu, những việc mà Ông Táo “tai nghe mắt thấy”.
Theo tục lệ cổ truyền, người Việt
tin rằng, hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp âm lịch, Táo Quân lại cưỡi cá
chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng.
Cho đến đêm Giao thừa Táo Quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi
sóc bếp lửa của mình.
Lễ cúng tiễn đưa Ông Táo chầu
Trời được cúng vào tối ngày 22 tháng Chạp Âm lịch hàng năm, vì đầu ngày 23
tháng Chạp Ông Táo đã chầu Trời, nếu để sang ngày 23 tháng Chạp mới cáo lễ tiễn
đưa Ông Táo về Trời, e rằng Ông Táo sẽ không nhận được lễ vật tâm thành của gia
chủ. Tuy nhiên, hiện nay vẫn có rất nhiều người cúng tiễn Ông Táo vào ngày 23, vì họ quan niệm rằng, nếu Ông Táo đi sớm thì cửa Thiên Đình chưa mở, thì Ông Táo phải chờ.
Tết Táo quân vào ngày 23 tháng
Chạp - người ta coi đây là ngày “vua bếp” lên chầu Trời để tâu lại việc bếp
núc, làm ăn, cư xử của gia đình trong năm qua. Theo tập tục hàng năm, ông Táo
phải thu xếp lên trời vào ngày 23 tháng chạp để tâu bày mọi việc dưới trần thế
với Ngọc Hoàng.
Bởi thế nên, mọi gia đình người
Việt Nam đều làm mâm cơm đạm bạc tiễn đưa “Ông Táo". Mỗi gia đình thường mua 2
mũ ông Táo, 1 mũ bà Táo bằng giấy và 3 con cá chép làm “ngựa” (chuyện cá chép
hoá rồng) để Táo quân lên chầu trời.
Sau khi cúng trong bếp, mũ được
đốt và cá chép được mang ra thả ở ao, hồ, sông… Ngày ông Táo về chầu trời được
xem như ngày đầu tiên của Tết Nguyên đán. Sau khi tiễn đưa ông Táo người ta bắt
đầu dọn dẹp nhà cửa, lau chùi đồ cúng ông bà Tổ tiên, treo tranh, câu đối, và
cắm hoa ở những nơi trang trọng để chuẩn bị đón tết.
Lễ cúng ngoài hương, nến, hoa
quả, vàng mã còn có hai mũ đàn ông, một mũ đàn bà và ba con cá chép (cá chép
thật hoặc cá chép làm bằng giấy kèm theo cỗ mũ), cá chép sẽ đưa ông Táo vượt
qua Vũ Môn để lên Thiên đình gặp Ngọc Hoàng.
Cá Chép sẽ đưa Táo Quân lên chầu Ngọc Hoàng |
Mũ dành cho các ông Táo thì có
hai cánh chuồn, mũ dành cho Táo bà không có cánh chuồn. Những mũ này được trang
sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những dây kim tuyến màu sắc sặc
sỡ.
Để giản tiện, cũng có khi người
ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một
chiếc áo và một đôi hia bằng giấy.
Những đồ “vàng mã” này (mũ, áo,
hia, và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào tối
ngày 22 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Sau đó người ta lập bài vị mới cho Táo
quân.
Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các
lễ vật chính kể trên, người ta hoặc làm lễ mặn (với xôi gà, chân giò luộc, các
món nấu nấm, măng…) hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, xôi, chè, giấy vàng,
giấy bạc…) để tiễn Táo quân.
VĂN KHẤN LỄ TIỂN ĐƯA ÔNG TÁO CHẦU
TRỜI 23 THÁNG CHẠP ÂM LỊCH
(Cúng lễ vào tối 22 tháng Chạp âm
lịch)
Kính lạy ngài Đông trù tư mệnh
Táo Phủ thần quân.
Tín chủ con là:
……………………………Tuổi:………………….
Cùng toàn gia nam nữ đại tiểu
đẳng.
Ngụ tại:
………………………………………….............…………
Nhân ngày 23 tháng Chạp Táo quân
chầu trời, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật xiêm hài áo
mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến tôn Thần, đốt nén tâm hương
dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
Ngài Đông trù tư mệnh Táo Phủ
thần quân, giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Phỏng theo lệ cũ, ngài là vị chủ,
ngũ tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi
lầm, cúi xin tôn Thần, gia ân châm chước. Ban lộc ban phước, phù hộ toàn gia,
trai gái trẻ già, an ninh khang thái.
Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng
giám.
Phục duy cẩn cáo!
Sưu tầm và đăng bài
Hồ Thanh Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét